Tham khảo điểm chuẩn các năm trước
Theo TS Lê Thị Thanh Mai, Trưởng ban Công tác sinh viên, Đại học Quốc gia TPHCM, với nhiều phương thức xét tuyển hiện nay, có thể thí sinh đã trúng tuyển một trong nhiều phương thức xét tuyển sớm, như: xét học bạ THPT, xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển, xét tuyển bằng các kỳ thi riêng (đánh giá năng lực, đánh giá năng lực - tư duy). Nếu đã trúng tuyển vào ngành và trường mình yêu thích thì thí sinh nên đăng ký nguyện vọng 1 (nguyện vọng cao nhất) để xác nhận trên hệ thống của Bộ GD-ĐT. Nếu thí sinh có kết quả điểm thi tốt nghiệp THPT cao và muốn đăng ký, điều chỉnh nguyện vọng thì cần sắp xếp các nguyện vọng theo nguyên tắc: nguyện vọng 1 dành cho ngành mình yêu thích nhất, kế đến là các nguyện vọng cho những ngành còn lại.
TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Công nghiệp TPHCM, lưu ý: hiện nay tất cả các trường trên cả nước đã công bố điểm sàn. Các em nên cân nhắc giữa điểm sàn (điểm đủ điều kiện để đăng ký) và điểm chuẩn (điểm trúng tuyển) để tính toán trước khi đăng ký, điều chỉnh nguyện vọng. Đối với những ngành hot, những trường tốp đầu và những ngành như Y khoa, Răng hàm mặt, Dược học ở những trường đại học lớn, giữa điểm chuẩn và điểm sàn cách nhau khá xa. Do đó, cách tính toán hợp lý là các em phải dựa vào chỉ tiêu (chỉ tiêu đã tuyển thẳng) và tiếp đến là tham khảo điểm chuẩn 2 năm gần đây. Nếu mức điểm các em đạt từ bằng hoặc cao hơn điểm chuẩn 2 năm gần đây thì các em nên đăng ký, như vậy cơ hội sẽ cao hơn. Với những ngành khối sức khỏe như Y khoa, Răng hàm mặt, Dược học, điểm các em từ bằng đến cao hơn khoảng 1 điểm so với điểm sàn thì đừng nên mạo hiểm.
Trong khi đó, đại diện nhiều trường cho rằng, một điều thí sinh cần lưu ý khi đăng ký, điều chỉnh nguyện vọng là tham khảo tỷ lệ chỉ tiêu giữa các phương thức. Nhiều trường thành viên của ĐH Quốc gia TPHCM, các trường sư phạm tốp đầu năm nay tăng chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển sớm. Điều này đồng nghĩa với việc điểm chuẩn dành cho phương thức xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT sẽ bị đẩy lên cao hơn.
Chọn ngành, chọn trường phù hợp
Theo ThS Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông, Trường ĐH Công thương TPHCM, chọn ngành học, chọn trường phù hợp với bản thân và gia đình không phải là điều dễ dàng với thí sinh. Rất nhiều thí sinh chọn ngành, chọn trường theo đám đông mà không tính toán đến chi phí. Nếu các em chọn ngành thuộc chương trình chất lượng cao ở những trường đại học công lập tự chủ thì phải xem kỹ mức học phí. Thường thì những chương trình này có mức học phí cao gấp 3 lần so với học phí hệ đại trà. Không ít trường hợp khi làm thủ tục nhập học thì đã thoái lui vì khả năng kinh tế gia đình không kham nổi học phí.
TS Trần Đình Lý, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Nông Lâm TPHCM, lưu ý: Chọn nguyện vọng đúng ngành yêu thích luôn là yếu tố quan trọng nhất. Bởi lẽ, nếu chọn đúng ngành mình thích thì các em sẽ có động lực học tập và nỗ lực để thành công. Thí sinh nên liệt kê danh mục các trường đại học có tuyển sinh ngành học mà mình đã chọn, kèm theo điểm chuẩn 2-3 năm gần nhất. Có thể lựa chọn từ 5-6 ngành tương ứng với 5-6 nguyện vọng, không nên nhiều quá. Các em có thể chia danh mục này thành 3 nhóm: nhóm 1 có điểm chuẩn trung bình các năm gần đây nhiều hơn điểm của mình từ 1-2 điểm; nhóm 2 có điểm chuẩn trung bình các năm gần đây tương đương điểm của mình; nhóm 3 có điểm chuẩn trung bình các năm gần đây ít hơn điểm của mình từ 1-2 điểm. Tiếp đến, các em sắp xếp nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên giảm dần về năng lực, sự yêu thích và phù hợp của bản thân.
Việc chọn ngành học, trường học có ý nghĩa rất lớn đối với tương lai của mỗi thí sinh cũng như cơ cấu nguồn nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai. Một số bạn chọn ngành học nhưng lại “mù” thông tin về nghề, khiến chọn ngành không phù hợp, nhầm trường, dẫn đến chán học. Lời khuyên với các em là cần cân nhắc hợp lý về định hướng nghề nghiệp, học ngành phù hợp năng lực sở trường. TS Trần Đình Lý nhấn mạnh rằng, hiện nay dù quy chế, chính sách tuyển sinh có thay đổi, nhưng vấn đề định hướng nghề nghiệp luôn là cốt lõi, không thay đổi.