NHỮNG LÝ DO TĂNG TỶ LỆ ĐIỂM HỌC BẠ TỪ KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT 2025

Tỷ lệ tính điểm học bạ tăng lên 50% từ kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Theo Quy chế thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, việc xét công nhận tốt nghiệp có sự thay đổi về cách tính điểm. Theo đó, điểm đánh giá quá trình (học bạ) và kết quả thi tốt nghiệp tính theo tỉ lệ 50-50 và đặc biệt là điểm học bạ được tính của cả 3 năm học cấp THPT, trong khi quy định trước đây đang được tính theo tỷ lệ là 70-30, và điểm học bạ cũng chỉ xét của năm học lớp 12.

Dưới đây là công thức tính điểm học bạ 3 năm học và công thức tính điểm xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025:

(1) Điểm trung bình các năm học ở cấp THPT (ĐTB các năm học) được tính theo công thức:

Trong đó, ĐTB lớp 10, ĐTB lớp 11, ĐTB lớp 12 là điểm trung bình cộng của tất cả các môn học được đánh giá bằng điểm số của từng năm học đó. ĐTB từng năm học và ĐTB các năm học được làm tròn đến 2 (hai) chữ số thập phân.

(2) Công thức xét công nhận tốt nghiệp

Điểm xét công nhận tốt nghiệp được lấy đến hai chữ số thập phân, do phần mềm máy tính tự động thực hiện.

Đối với thí sinh học theo Chương trình GDPT/GDTX mà trên học bạ có tính ĐTB từng năm học thì được sử dụng điểm này để thay thế cho việc tính ĐTB các môn học tại (1).

ĐTB các năm học chỉ tính trên những năm học mà thí sinh học theo Chương trình GDPT/GDTX của Việt Nam.

Như vậy, từ kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 trở đi, khi xét công nhận tốt nghiệp thì điểm học bạ sẽ được tính cho cả 3 năm học cấp 3, và tăng tỷ lệ từ 30% lên 50%. Những thí sinh đủ điều kiện dự thi, không bị kỷ luật hủy kết quả thi, tất cả các môn thi đều đạt trên 1,0 điểm theo thang điểm 10 và có điểm xét tốt nghiệp từ 5,0 (năm) điểm trở lên được công nhận tốt nghiệp THPT.

Thay đổi này trong bối cảnh điểm học bạ khiến dư luận và nhiều chuyên gia nghi ngại, vì cho rằng việc kiểm tra, đánh giá ở các trường và các địa phương là không đồng đều.

Bộ GD&ĐT nói gì?

GS. Huỳnh Văn Chương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) cho biết, thay đổi này dựa trên thực tiễn và căn cứ khoa học, với ba lý do cụ thể.

Thứ nhất, tỷ lệ điểm học bạ tăng từ 30 lên 50%, sử dụng cả điểm lớp 10 và 11 thay vì chỉ dùng lớp 12, sẽ giúp đánh giá học sinh toàn diện hơn. Học sinh phải tập trung học ngay từ năm đầu của bậc THPT. Điều này cũng phù hợp với việc đánh giá năng lực của người học theo định hướng của chương trình GDPT 2018, bởi muốn đánh giá được thì cần thời gian dài.

Thứ hai, tăng tỷ lệ điểm học bạ sẽ giúp thí sinh giảm áp lực ở kỳ thi tốt nghiệp THPT, những em đạt điểm trung bình cũng có thể tốt nghiệp được.

Thứ ba, việc này tạo thuận lợi để Bộ xây dựng đề thi có tính phân hóa cao hơn, từ đó các trường đại học sử dụng điểm thi tốt nghiệp để xét tuyển đầu vào. "Mục tiêu của kỳ thi là dùng kết quả để vừa xét công nhận tốt nghiệp, đánh giá quá trình dạy và học, vừa để các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp có thể sử dụng để xét tuyển theo tinh thần tự chủ. Điều này giúp giảm áp lực, chi phí cho xã hội và tạo công bằng cho thí sinh."

Đề thi môn Ngữ văn có thể sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa

Nói về đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng cho biết, đề thi cho kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 không chỉ kiểm tra kiến thức mà tập trung hướng đến nhiều hơn vào việc đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Sẽ có nhiều câu hỏi được xây dựng từ các tình huống thực tế trong đời sống, khoa học, xã hội, giúp thí sinh thấy rõ mối liên hệ giữa kiến thức học được và thế giới xung quanh.

Kết quả thi tốt nghiệp THPT được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Do đó, đề thi sẽ được thiết kế để có sự phân hóa rõ ràng giữa các nhóm thí sinh. Cụ thể là thay đổi về định dạng cấu trúc để phù hợp tốt hơn cho việc đánh giá năng lực người học; định dạng cấu trúc mới cũng góp phần làm tăng tính phân hóa, đặc biệt là các định dạng mới là dạng đúng/sai và dạng trả lời ngắn.

Đề thi năm 2025 phân bố tỷ lệ câu hỏi theo các cấp độ tư duy: biết, hiểu, vận dụng là 4:3:3. Với tỷ lệ biết và hiểu khoảng 70% sẽ nghiêng về mục đích tốt nghiệp, trong khi tỷ lệ hiểu và vận dụng khoảng 30% sẽ có tác dụng phân hóa tốt phục vụ mục đích tuyển sinh.

"Một điểm mới đáng chú ý là môn Ngữ văn có thể sẽ sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa. Điều này giúp đánh giá khả năng đọc hiểu và cảm thụ văn bản của học sinh trong các tình huống thực tế, tránh học tủ, học thuộc lòng máy móc. Ngữ liệu có thể bao gồm các đoạn văn, thơ hoặc tình huống mang tính thời sự, đời sống xã hội", GS. Huỳnh Văn Chương cho biết.